ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

Οταν σπούδαζα Δημοσιογραφία, είχα αμφιβολίες και ερωτηματικά για το επάγγελμα. Γι' αυτό σε μια φάση, αποφάσισα να ρωτήσω κάποιους δημοσιογράφους έμπειρους, που ζουν τη δουλειά από μέσα για αρκετό καιρό, να μου πουν κάποια πράγματα για το χώρο και να μου δώσουν συμβουλές.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΛΑΒΑΖΗΣ

Πότε ξεκινήσατε το επάγγελμα και τι κάνατε στην αρχή; 1987. ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. ΕΙΜΑΙ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΠΟΥ ΤΟ ΕΒΑΛΕ ΣΤΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Γιατί αποφασίσατε να ακολουθήσετε αυτό το επάγγελμα και είχατε αμφιβολίες γι' αυτο; ΠΑΝΤΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ ΣΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΠΟΥ ΠΑΝΤΑ ΣΕ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙΣ. ΟΜΩΣ ΚΟΙΤΑΣ ΜΠΡΟΣΤΑ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΠΙΣΩ (ΘΥΜΗΣΟΥ ΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΛΩΤ). ΤΟΤΕ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ (ΚΑΙ ΟΧΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΜΑ) ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΥ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΟΠΩΣ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ ΑΛΛΑ ΕΠΑΓΓΕΛΑΜΑΤΑ ΣΗΜΕΡΑ, ΤΟΣΟ ΚΟΡΕΣΜΕΝΟ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΜΕΝΟ ΑΠΟ ΥΦΕΣΗ ΚΑΙ ΑΝΕΡΓΙΑ

Ποιο ρεπορτάζ σας ενδιέφερε και σας ενδιαφέρει περισσότερο; ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΩ ΤΩΡΑ, ΣΥΝ ΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ.

Αυτο που κάνετε τώρα, τι δυσκολίες έχει; ΠΑΝΤΑ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ ΠΟΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ

Είστε ευχαριστημένος με τις οικονομικές απολαβές; ΤΩΡΑ ΟΧΙ. ΤΟΤΕ ΗΤΑΝ ΠΟΛΥ ΚΑΛΕΣ.

Αν ξεκινήσω εγώ τώρα και εργάζομαι σε μια εφημερίδα ή περιοδικό (όχι πολύ γνωστό) θα αμοίβομαι καθόλου, θα έχω ελπίδα να αμοιφθώ; ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΠΌ ΠΟΥ ΘΑ ΑΡΧΙΣΕΙΣ. ΠΑΝΤΩΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΔΥΣΚΟΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

Τι θα με συμβουλεύατε να κάνω αν ασχοληθώ τελικά; ΚΑΝΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΟΥ ΑΡΕΣΕΙ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΤΟ ΚΑΝΕΙΣ ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΥΠΗΡΕΤΕΙΣ ΜΕ ΕΠΙΜΟΝΗ, ΑΝΤΟΧΗ στις ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΟΧΗ στις ΠΡΟΣΒΟΛΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΥΠΟΣΤΕΙΣ.

ΧΑΡΗΣ ΦΛΟΥΔΟΠΟΥΛΟΣ

Αγαπητέ Στέφανε,
Το επάγγελμα που επιλέγεις είναι ένα από τα πιο δύσκολα και απαιτητικά
που υπάρχουν, ιδιαίτερα την περίοδο που διανύουμε εν μέσω κρίσης και
με αρκετά  μέσα να έχουν κλείσει. Έτσι αυτήν την περίοδο  αξιόλογοι
δημοσιογράφοι  είναι άνεργοι και αναζητούν εργασία, δηλαδή υπάρχει
ακόμη μεγαλύτερη προσφορά εργασίας με τη ζήτηση να έχει περιοριστεί.

Αφού με ρωτάς κάποια πράγματα για την προσωπική μου πορεία, να σου
απαντήσω ότι ξεκίνησα το 1994 όταν ακόμη ήμουν φοιτητής (21 ετών),
παράλληλα με τις σπουδές μου δούλεψα για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό
διάστημα χωρίς να πληρώνομαι εν είδει μαθητείας. Ο πρώτος μου μισθός
ήταν ο τότε βασικός 410 ευρώ (140 χιλιάδες δραχμές το 1995) 10 μήνες
μετά.

Στην αρχή ξεκίνησα από το ελεύθερο ρεπορτάζ και στη συνέχεια μπήκα στο
πολιτικό ρεπορτάζ (ΥΠΕΞ και βοηθητικός στο ρεπορτάζ ΝΔ) σε μια μικρή
πολιτική εφημερίδα που σήμερα έχει κλείσει (Ελεύθερος). Μετά από
αρκετά χρόνια και αφού τελείωσα από το στρατό κλπ, πέρασα από
τηλεοπτικούς σταθμούς και άλλες εφημερίδες πριν καταλήξω στο Capital
και το Κεφάλαιο.

Δεν μπορώ να σε συμβουλεύσω ποιο ρεπορτάζ θα επιλέξεις να κάνεις.
Άλλωστε το πιο συχνό φαινόμενο είναι το ρεπορτάζ να σε "επιλέγει" (υπό
την έννοια ότι εάν βρεθείς σε μια δουλειά και αφού ολοκληρώσεις τη
μαθητεία σου, τότε θα σου δοθούν ευκαιρίες να αναλάβεις ένα τομέα.
Νωρίτερα βεβαίως μπορεί να έχεις φανερώσει ο ίδιος τις προτιμήσεις
σου). Εκείνο που μπορώ να σου πω είναι ότι εγώ στις επιλογές που έκανα
το κριτήριό μου ήταν κυρίως επαγγελματικό. Δηλαδή εάν το ρεπορτάζ αυτό
έχει ζήτηση και μέλλον. Φυσικά εξέταζα και το προσωπικό ενδιαφέρον,
όμως σε δεύτερη φάση.

Η δουλειά χωρίς αμοιβή είναι κάτι το σχετικό: μπορείς να δουλεύεις σε
ένα site και να παίρνεις κάποια ευρώ, χωρίς όμως καμία προοπτική καθώς
το μόνο που θα κάνεις είναι copy paste, δηλαδή δε θα κάνεις αμειγώς
δημοσιογραφική δουλειά. Αντίθετα μπορεί να δουλεύεις τζάμπα σε ένα
περιοδικό ή μια εφημερίδα που θα σου δώσει την ευκαιρία να πας σε
συνεντεύξεις τύπου, να βγεις στο δρόμο, να γνωρίσεις κόσμο κλπ. Είναι
θέμα επιλογής και οι δύο δρόμοι οδηγούν κάπου. Πχ ακόμη και η
διαχείριση της ροής σε sites είναι μια ειδικότητα που έχει ήδη ζήτηση
και θα συνεχίσει να έχει και στο μέλλον. Από την άλλη η ουσία της
δουλειάς μας είναι το ρεπορτάζ, η τηλεφωνική ατζέντα, οι επαφές, οι
πρωτογενείς ειδήσεις. Γενικά όπου και εάν βρεθείς να μην υποτιμήσεις
το μέσο που θα δουλέψεις και να δείξεις επαγγελματισμό. Αυτό μπορεί να
εκτιμηθεί από την πιάτσα σε μεταγενέστερη φάση και να σου δώσει μια
καλή "μεταγραφή"

Γενικά θέλει πολλή υπομονή και επιμονή. Το επάγγελμα δεν έχει κάποιους
φραγμούς στην είσοδο όπως πχ εξετάσεις για τους  δικηγόρους ή τους
γιατρούς. Το "ξεσκαρτάρισμα" ώστε να φανεί ποιοι κάνουν και ποιοι όχι,
γίνεται στην πράξη με την τριβή. Αυτά τα ολίγα, ελπίζω να βοήθησα.

ΚΑΤΣΑΓΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

Από μια άποψη είμαι ακατάλληλος και από μια άλλη κατάλληλος για να απαντήσω στα ερωτήματα σου.

"Ακατάλληλος", γιατί είμαι μόλις 3 χρόνια και λίγους μήνες στη δημοσιογραφία.

"Κατάλληλος" γιατί είμαι σχετικά κοντά στην ηλικία σας, δηλαδή 32 χρονών.

Μπήκα στην σύνταξη οικονομικών και δημοσιονομικών άρθρων στην εφημερίδα λόγω σχετικών σπουδών (έχω πτυχίο οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πειραιά) και γενικότερης κλίσης ενδιαφερόντων, αλλά και από ...τύχη (όπως συμβαίνει συνήθως στην Ελλάδα). Παλιότερα δούλευα σε τράπεζα και σε δουλειές γραφείου.

Οι αποδοχές μου είναι καλές και κανονικά καταβαλόμενες. 

Αυτό όμως αποτελεί μάλλον εξαίρεση για τα ΜΜΕ σήμερα που βάλλονται τρομερά από την κρίση (και ας μην  πολυλέγεραι από τα ίδια τα... ΜΜΕ).

Σε κάθε περίπτωση είναι πρόβλημα να γράφεις για την κρίση εν καιρώ... κρίσης.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΝΤΗΣ

Αγαπητέ Στέφανε,

Ευχαριστώ για το μέιλ σου. Ο χώρος των ΜΜΕ είναι εξαιρετικά δύσκολος ειδικά από το 2008. Ενίοτε όμως, η κατάσταση ήταν φτιαγμένη με τέτοιο τρόπο που επέτρεπε την εκμετάλλευση νέων, χωρίς γνωριμίες. Προσωπικά ήμουν τυχερός, αν και όταν ξεκίνησα στα 21 μου αναγκάστηκα να δουλέψω 6 μήνες αμισθί, τους επόμενους 6 μήνες έπαιρνα 300 ευρώ και ευτυχώς μετά από ένα χρόνο μπήκα μισθολόγιο. Οτι μπήκα στο μισθολόγιο σε ένα χρόνο, οφειλόταν στο γεγονός ότι ήμουν σε μία εύρωστη τότε εφημερίδα (Ημερησία) και είχα προϊσταμένους που δεν ήταν λαμόγια. Προσωπικά πιστεύω ότι η αμισθί εργασία ανειδίκευτων χρησιμεύει, καθώς η δημοσιογραφία δεν εξαρτάται από πτυχία ή άλλη κατάρτιση, άρα πρέπει να δεις και εσύ και οι εργοδότες αν «φτουράς» στο επάγγελμα. Αυτό όμως ισχύει αν γίνεται για συγκεκριμένιο χρονικό διάστημα και έχει κάποια προοπτική. Δυστυχώς όμως σήμερα πολλά ΜΜΕ εκμεταλλεύονται νέους (ή και μεγαλύτερους δημοσιογράφους με προϋπηρεσία), χωρίς πληρωμή και χωρίς προοπτική.

Η μόνη συμβουλή που έχω να σου δώσω είναι αν πραγματικά θες να ακολουθήσεις αυτό το επάγγελμα, να το κυνηγήσεις, διότι καμία κατάσταση δεν πρέπει να είναι ικανή να περιορίσει τα όνειρα και τους στόχους σου. Να φτιάξεις ένα βιογραφικό και να αρχίσεις να χτυπάς πόρτες,  να πηγαίνεις αυτοπροσώπως σε οποιοδήποτε μέσο και να το αφήνεις αυτοπροσώπως. Μη διστάσεις να δοκιμαστείς οπουδήποτε μπορείς για λίγο χρονικό διάστημα. Πρέπει όμως να είσαι προετοιμασμένος για το χειρότερο, καθώς δουλειές υπάρχουν λίγες, ενώ εκμετάλλευση και λαμόγια περισσεύουν.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

Ο χώρος μας βιώνει την κρίση από τον Νοέμβριο του 2008. Χιλιάδες συνάδελφοι είναι άνεργοι και όσοι δουλεύουμε για να τα βγάλουμε πέρα πρέπει να κάνουμε δυο και τρείς δουλειές. Διαφορετικά δεν βγαίνει, ειδικά αν έχεις οικογένεια. Η γνώμη μου είναι να μην ασχοληθείς, διότι θα ταλαιπωρηθείς και θα αργήσεις να πάρεις μεροκάματο που δεδομένα θα είναι της πλάκας. Η εφημερίδα έχει πεθάνει και η τηλεόραση εκμεταλλεύεται τα νέα παιδιά. Το ραδιόφωνο αξίζει, αλλά που να βρεις θέση. Σε κάθε περίπτωση αν έχεις την καψούρα δοκιμάζεις κάπου και βλέπεις αν σου ταιριάζει. Ευνόητο είναι ότι δεν θα πάρεις μια από πουθενά. Απλά θα κάνεις το κέφι σου όπως εγώ που ξεκίνησα πριν από 30 χρόνια και έκανα δύο χρόνια να πάρω τις πρώτες μου 5.000 δραχμές τότε. Καλή τύχη

ΝΤΕΠΥ ΓΚΟΛΕΜΑ

Είναι πολύ δύσκολα  τα πράγματα. Να κάνεις το όνειρό σου, αλλά δύσκολο επάγγελμα και θέλει υπομονη!

ΑΝΝΑ ΚΑΝΔΥΛΗ

Μάλλον θα σε απογοητευσω αλλά τα πράγματα στο χώρο τα τελευταία χρόνια δεν είναι καθόλου καλά. Η ανεργία έχει ανεβεί παρά πολύ και οι αμοιβές είναι σε αρκετές περιπτώσεις εξευτελιστικές. Ειδικά για όσους ξεκινούν τώρα. Εγώ είχα την τύχη να ξεκινήσω άλλη εποχή, στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Τα πράγματα ήταν εντελώς διαφορετικά. Στάθηκα τυχερή και έχω ακόμα δουλειά γιατί κάνω ένα ρεπορτάζ, το δικαστικό, που τα περισσότερα μέσα το χρειάζονται. Αν επιμένεις να κανείς αυτή τη δουλειά προσανατολισου κατα τη γνώμη μου στις νέες τεχνολογίες. Συγγνώμη αν σε δυσαρεστησα αλλά σε διαβεβαιώ τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα απο ότι φανταζεσαι.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ

H εποχή που ξεκίνησα την δημοσιογραφία δεν έχει πολλές ομοιότητες με την σημερινή. Εκτός από μια, ότι και τότε  ήταν πολύ δύσκολα να μπεις στην αγορά εργασίας η οποία συγκριτικά ήταν πολύ μικρότερη από την σημερινή. Στην ηλικία σου είχα τελειώσει τις σπουδές μου και έκανα τα πρώτα επαγγελματικά μου βήματα σε περιφερειακά έντυπα χωρίς φυσικά να αμείβομαι. Όμως όπως σου είπα οι εποχές ήταν διαφορετικές και δεν πρέπει να τις συγκρίνεις με το σήμερα. Εάν πραγματικά θέλεις να γίνεις δημοσιογράφος πρέπει να συγκεντρωθείς στην προσπάθειά σου και το τελευταίο που να σε απασχολεί να είναι τα χρήματα. Βέβαια σε περίπτωση που μπορείς να ακολουθήσεις διαφορετικό επαγγελματικό προσανατολισμό πρέπει να το σκεφτείς σοβαρά αφού όπως και εσύ αντιλαμβάνεσαι η δημοσιογραφία βρίσκεται σε κρίση και είναι άγνωστο εάν ποτέ την ξεπεράσει. Το γιατί και πως αποφάσισα να γίνω δημοσιογράφος είναι μια μεγάλη ιστορία που σίγουρα δεν έχει να προσφέρει τίποτα σε ένα νέο συνάδελφο.

Στέφανε εάν πραγματικά ΘΕΛΕΙΣ να γίνεις δημοσιογράφος ζήτα την συμβουλή και την βοήθεια των δασκάλων σου. Ξεκίνα να ασχολείσαι σε μικρά έντυπα και κάνε γνωριμίες οι οποίες θα σου φανούν χρήσιμες αργότερα. Και τέλος να γνωρίζεις ότι το υπερβολικό άγχος δεν κάνει σε κανέναν καλό.!!!

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΥΓΙΑΚΗ

Ξεκίνησα τυχαία, παράλληλα με τη σχολή (Δημοσιογραφία και ΜΜΕ Αριστοτέλειο) από την ΕΡΤ3 στις ειδήσεις και σε μία πολιτική εκπομπή και μετά, αφού έκανα μια γύρα σε διάφορα τοπικά μέσα, με βοήθησαν να μπω στον Ελεύθερο Τύπο, όπου δούλεψα αρχικά ως ανταποκρίτρια στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια κατέβηκα Αθήνα... Και είμαι ακόμα εκεί...

Μου δίνεις την αίσθηση ότι δεν έχεις ξεκαθαρίσει ακόμα αν τελικά είναι αυτό που θες να κάνεις. και στη δημοσιογραφία για να επιβιώσεις και να καταφέρεις κάτι (όχι να πετύχεις, για να πετύχεις πρέπει να κάνεις άλλα πράγματα...), πρέπει να το θες πολύ. δεν είναι απλά ένα επάγγελμα, με το 8ωρο του, το βασικό  μισθό και τις στάνταρ αρμοδιότητες - είναι τρόπος ζωής. άπαξ και μπλέξεις, είτε εγκαταλείπεις στον πρώτο χρόνο, είτε το ερωτεύεσαι. και φυσικά υπάρχει ένα μεγάλο τίμημα: κάπου χάνεις την προσωπική σου ζωή. αν νομίζεις ότι είναι αυτό που θες, δε χάνεις κάτι να δοκιμάσεις..

ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ

Αγαπητέ Στέφανε,

Κατ' αρχάς σου ζητώ συγγνώμη για την καθυστέρηση στην απάντησή μου, διότι οι προηγούμενες ημέρες ήταν αρκετά δύσκολες και φορτωμένες.

Καταλαβαίνω τις ανησυχίες σου, όπως και τα ενδιαφέροντά σου. Θα έχεις αντιληφθεί ότι η δημοσιογραφία βιώνει την κρίση περισσότερο ίσως από οποιοδήποτε άλλο επάγγελμα τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Αυτό έχει αλλάξει προς το χειρότερο τις συνθήκες απασχόλησης, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν λογικές επιμισθίων (300, 400 ευρώ) ή εργασίας με δελτίο παροχής υπηρεσιών (μπλοκάκι). Αυτό από μόνο του δημιουργεί μια εύλογη ανασφάλεια, αλλά θα πρέπει να σου πω ότι τα ίδια, έστω και σε μικρότερο βαθμό, άκουγα κι εγώ όταν μπήκα στο επάγγελμα το 1999, δουλεύοντας τους πρώτους μήνες άμισθος και στη συνέχεια με έναν μισθό της τάξης των 170--200 ευρώ (με τα σημερινά δεδομένα).

Συνεπώς, είναι δική σου απόφαση αν θέλεις να ασχοληθείς με το χώρο. Κυρίως αν αντέχεις αυτές τις συνθήκες εργασίας.

Να φροντίσεις, επίσης, να μην έχεις άγχος ούτε αμφιβολία για τις προθέσεις σου. Ούτε είναι εμπόδιο το γεγονός ότι δεν έχεις ασχοληθεί μέχρι τώρα. Θα έχεις στο νου σου ότι, ανεξάρτητα από τα ενδιαφέροντά σου, θα ξεκινήσεις και θα περάσεις από πολλά στάδια μέχρι να αποκτήσεις μια εμπειρία που θα σου επιτρέπει να ασχοληθείς με περισσότερα πράγματα ή εξειδικευμένο ρεπορτάζ. Θα σου πρότεινα, επίσης, να δεις με καλό μάτι τη λογική του internet παρά ενός παραδοσιακού Μέσου, όπως είναι π.χ. η εφημερίδα.

Από εκεί και πέρα, τα πάντα είναι θέμα των εκάστοτε συνθηκών και μετρούν πολύ οι συμπτώσεις και οι συγκυρίες, τις οποίες θα πρέπει να εκμεταλλευτείς. Ακόμη και η κρίση έχει ευκαιρίες, άλλωστε...

Καλό θα ήταν, επίσης, να φροντίσεις για σένα προσωπικά (και για κανέναν εργοδότη σου!) να έχεις μια σφαιρική μόρφωση και να επιδιώκεις από μόνος σου ευκαιρίες να μάθεις όλο και περισσότερα και να βελτιώνεσαι στη δουλειά σου.

Δεν έχω να σου δώσω ιδιαίτερες άλλες συμβουλές ούτε υπάρχουν «μυστικά της επιτυχίας» και κουραφέξαλα. Το κρίσιμο είναι να πείσεις εσύ τον εαυτό σου ότι είσαι βέβαιος γι' αυτό που κάνεις και να είσαι έτοιμος (ψυχικά και σωματικά) να σηκωθείς αρκετές φορές από τη λάσπη, γιατί η δημοσιογραφία είναι ένα επάγγελμα που μπορεί να σε φέρει μέσα σε μια μέρα από τα ψηλά στα χαμηλά και αντίστροφα.

ΠΑΡΗ ΣΠΙΝΟΥ

Χαίρομαι που διάλεξες τη δημοσιογραφία, παρότι είναι δύσκολοι οι καιροί 
για τα ΜΜΕ.
Εμείς οι παλιότεροι είμαστε ευνοημένοι γιατί έχουμε κάποιες γνωριμίες 
στο χώρο, οι νεότεροι είναι δύσκολο να κάνουν μια αρχή.
Ισως, θα ήταν καλό να ξεκινούσες με κάποιο blog ή με συνεργασία σε 
κάποιο ηλεκτρονικό σάιτ ή σε κάποιο περιοδικό εξειδικευμένο.
  Συνήθως οι πρώτες συνεργασίες ειναι
δωρεάν για να δουν εαν τους κάνεις και επίσης για να τριφτείς κι εσύ 
στη δουλειά. Καλό βεβαίως είναι να δώσεις εμφαση σε κάποιο
ρεπορτάζ που σε ενδιαφέρει για να αποκτήσεις εξειδικευση: οικονομικο, 
πολιτικό, καλλιτεχνικό κλπ.
Πάντως για να είσαι καλός στη δουλειά σου πρέπει να παρακολουθείς τα 
πάντα, εφημερίδες, πρακτορεία, τηλεόραση, να βλέπεις ειδήσεις από ξένα 
κανάλια και να διαβάζεις ξενες εφημερίδες και περιοδικά για να έχεις 
σφαιρική ενημέρωση. Επίσης να παρακολουθείς αρθρογράφους για να έχεις 
αποψη σε αυτό που κάνεις. Να προσέχεις στο ρεπορτάζ πάντα οι ειδήσεις να 
ειναι διασταυρωμένες και να υπάρχει η αποψη από αντίθετες πλευρές, είτε 
συμφωνείς με αυτά που λένε ειτε όχι.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ

Καλά κάνεις και σκέφτεσαι το οικονομικό, διότι η αλήθεια είναι ότι είναι δύσκολα τα πράγματα. Δεν είναι αυτός, όμως, λόγος για να σε απογοητεύω. Άλλωστε, σε ποια δουλειά δεν είναι δύσκολα τα πράγματα; Ξεκίνησα τη δημοσιογραφία το 1995, στο (τότε) Κανάλι 5 κι έκανα ρεπορτάζ Ολυμπιακού. Έπειτα δούλεψα στον «Φίλαθλο» (ίδια ιδιοκτησία) και σιγά-σιγά πήραν όλα το δρόμο τους.

Επέλεξα τη δημοσιογραφία επειδή λάτρευα τον αθλητισμό και ήθελα να είμαι μέρος του (με κάποιον τρόπο). Οι δυσκολίες είναι μεγάλες διότι καθημερινά κρίνεσαι γι’ αυτό που κάνεις (όπως σε όλες τις δουλειές) και η πίεση αυξάνεται μέρα με τη μέρα. Ξέρεις, κάθε μέσο έχει τις δικές του απαιτήσεις και εσύ πρέπει να αποδείξεις ότι (εξακολουθείς να) το κάνεις καλά, σύμφωνα με τη φιλοσοφία του μέσου.

ΘΑΛΗΣ ΚΟΥΤΟΥΠΗΣ

1.    Σπούδασα Πολιτικές Επιστήμες και Νομικά. Τη «δημοσιογραφική» σταδιοδρομία μου την ξεκίνησα από τα … 15 μου, γράφοντας στο περιοδικό του σχολείου μου και στα 17 αναλαμβάνοντας την αρχισυνταξία του. Συνέχισα, με συνεργασία με εφημερίδες (Νίκη 1962-64) και περιοδικά (Επίκαιρα, Ταχυδρόμος, Χρόνος κ.λπ.), έως την 21 Απριλίου του 1967, όταν λόγω της δικτατορίας, αποφάσισα ότι δεν ήθελα να γράφω κάτω από λογοκρισία!

2.    Είναι σίγουρο ότι στην επιλογή μου με ώθησε η δημοσιογραφική οικογένειά μου (Παππούς, πατέρας και θείος).

3.    Όχι δεν είχα καμιά ανησυχία και αμφιβολία, κι όπως απέδειξε η σύντομη αλλά επιτυχημένη πορεία μου, είχα δίκιο!

4.    Δεν ξέρω ποιες είναι οι σημερινές απολαυές των δημοσιογράφων. Ξέρω ότι τότε πληρωνόμουνα πολύ καλά, όπως ξέρω επίσης ότι για να αμειφθεί κάποιος καλά, πρέπει να είναι και καλός σ’ αυτό που κάνει, ό,τι κι αν είναι αυτό!

5.    Το 1967 λοιπόν έκανα στροφή στις Δημόσιες Σχέσεις όπου (δικαίως ή αδίκως) θεωρούμε σήμερα «Γκουρού».

6.    Το πάθος μου όμως φια τη δημοσιογραφία δεν έσβησε ποτέ. Έτσι από το 1974, έως το 1981 έγραφα (για πρώτη φορά στην Ελλάδα) χρονογράφημα στην Εξπρές και από το 1982 έως σήμερα, γράφω πολιτικοκοινωνικά σχόλια στο «Marketing Week” .

ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Καλησπέρα Στέφανε.

Απαντώ στα ερωτήματά σου.

-Ξεκίνησα να εργάζομαι ως δημοσιογράφος μόλις πήρα το πτυχίο μου από το Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ το 1996. Η Άννα Παναγιωταρέα ήταν καθηγήτριά μου στη σχολή και μου πρότεινε να κατέβω στην Αθήνα και να εργαστώ σε μια ενημερωτική εκπομπή που παρουσίαζε τότε στην ΕΡΤ. Στην αρχή έκανα τα πάντα, δηλαδή δεν είχα πάρει κάποια ειδικότητα σε ρεπορτάζ. Έκανα ελεύθερο, πολιτικό, οικονομικό, διεθνή, ζωντανές συνδέσεις, έκλεινα καλεσμένους, μόνταρα εκπομπές, βοηθούσα στο κοντρόλ της εκπομπής, εν συντομία, ότι ήταν απαραίτητο.

-Δημοσιογράφος ήθελα να γίνω από μικρή. Δεν είχα ποτέ κάποια αμφιβολία. Όταν μπήκα στον χώρο, όμως, μπορώ να σου πω οτι τον απομυθοποίησα. Αφού πέρασε το πρώτο σοκ, άρχισα να ανακαλύπτω τα πράγματα που με ευχαριστούσαν, όπως ήταν η ειδίκευση στα διεθνή θέματα, η αδρεναλίνη των ζωντανών συνδέσεων και η χαρά που σου προκαλεί ένα καλό θέμα, μια πετυχημένη συνέντευξη. Δεν μετανιώνω που επέλεξα το συγκεκριμένο επάγγελμα, παρά την κρίση που περνάει ο κλάδος σήμερα.

-Αυτό που κάνω σήμερα έχει τις δικές του δυσκολίες, που είναι εντελώς διαφορετικές από εκείνες που αντιμετώπιζα όταν εργαζόμουν στην τηλεόραση. Σήμερα εργάζομαι για την καθημερινή και την κυριακάτικη έκδοση του Έθνους και αυτό από μόνο του είναι αρκετά απαιτητικό λόγω μεγάλου φόρτου εργασίας. Η διαδικασία που ακολουθούμε είναι καταρχάς η κατάρτιση ενός ημερήσιου θεματολογίου από όλη την επικαιρότητα αλλά και πιο ελεύθερα θέματα που μπορούμε να αντλήσουμε από τον ξένο Τύπο, τα ειδησεογραφικά πρακτορεία και τις δικές μας πηγές. Στη συνέχεια τα επιλέγουμε στη σύσκεψη και αρχίζουμε να γράφουμε, έχοντας πάντοτε κατά νου οτι μπορεί όλα να ανατραπούν από την ειδησεογραφία. Χρέος καθενός μας είναι να είναι διαρκώς ενήμερος για τον τομέα του και να "χτίζει" ένα δίκτυο επαφών προκειμένου να βρίσκει καινούρια θέματα. Ακόμη, οφείλουμε να αποκρυσταλλώνουμε άποψη για τα τεκταινόμενα σε διεθνές επίπεδο ώστε να αποκτήσουμε μια αναλυτική ματιά στα γεγονότα και ταυτόχρονα να μπορούμε να αξιολογήσουμε τα θέματα.

Οι οικονομικές απολαβές είναι κακές, ειδικά από τη στιγμή που όλοι στον κλάδο έχουμε υποστεί σημαντικές μειώσεις.

Ελπίζω να σε βοήθησα

ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΘΕΝΙΤΗΣ

Επί τροχάδην, εγώ βρέθηκα στον Τύπο το 1990, όχι γιατί είχα μανία με τη δημοσιογραφία, αλλά με το γράψιμο γενικότερα (βιβλία, σενάρια, κλπ) . Δικαίως σας προβληματίζει το οικονομικό - ο Τύπος δεν πάει καθόλου καλά στην Ελλάδα και οι ευκαιρίες που έχει ένας νέος σήμερα είναι λίγες, εκτός κι αν θεωρείται δουλειά το δεκάωρο σε σαιτ για 400 ευρώ το μήνα.

Δεν θέλω να σας αποθαρρύνω, αλλά σκεφτείτε το δυο φορές πριν μπείτε στη αγορά του Τύπου. Βέβαια, αν κάποιος είναι ικανός, και κυρίως τυχερός, κάτι θα καταφέρει (ελπίζω...).

Όσο για τις αμφιβολίες, όταν ξεκίνησα δεν είχα - τώρα έχω, και μάλιστα πολλές.

ΣΑΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ

Η δημοσιογραφία είναι μια πολύ ωραία δουλειά. Είναι ωραίο να ενημερώνεις τον κόσμο. Να ρωτάς αυτά που θέλει να ρωτήσει σε πολιτικούς και εκπροσώπους των αρχών. 

Ξεκίνησα να δουλεύω από τα 18 μου, ως βοηθός του τότε αθλητικού συντάκτη της Ελευθεροτυπίας. Ηταν εντελώς τυχαίο. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ μέχρι τότε να γίνω δημοσιογράφος. Βρέθηκε αυτή άμισθη θέση, όταν διάβαζα για να ξαναδώσω πανελλαδικές. Δεν είχα αμφιβολία γιατί μου άρεσε από την αρχή. Ιδίως όταν σταμάτησα το αθλητικό ρεπορτάζ κι άρχισα ν'ασχολούμαι με σοβαρά πράγματα.

Το δύσκολο είναι να αποκτήσεις τς πηγές για να μαθαίνεις τις ειδήσεις, χωρίς να περιμένεις τις επίσημες ανακοινώσεις. Να μάθεις τα παρασκήνια πίσω από τις ανακοινώσεις. Το "τι" και το "γιατί". Η διαδικασία είναι η έρευνα. Να βρεις αυτούς που θα σου πουν αυτό που ψάχνεις και αυτούς που θα σου το επαληθεύσουν. 

Ποτέ κανείς δεν είναι ικανοποιημένος από τις απολαβές του. Πάντα θέλεις να έχεις καλύτερη ποιότητα ζωής. Να μπορείς να κάνεις ένα ταξίδι χωρίς να μετράς αν σου φτάνουν τα χρήματα που έχεις. Δεν μιλάμε για χλιδή, αλλά για άνετη ζωή. ΝΑ μπορείς να προσφέρεις στα παιδιά σου κάποια εφόδια (ξένες γλώσσες, κάποιο μουσικό όργανο αν θέλουν να μάθουν). Τέτοια πράγματα, ανθρώπινα. Οχι το καλύτερο κινητό της αγοράς. 

Σε όποιον με ρωτάει, του λέω να κάνει κάτι άλλο στη ζωή του. Είναι τόσο γοητευτική δουλειά, όσο και "κακή". Εχει πολύ άγχος και δεν πρόκειται ποτέ να πλουτίσεις απ'αυτό, εκτός αν είσαι διατεθειμένος να πουλήσεις τον εαυτό σου, να γίνεις γλύφτης και "ουρά" διαφόρων παραγόντων. 

Αυτά τα λίγα.

Καλή τύχη

ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΤΟΣ

Με τη δημοσιογραφία ξεκίνησα να ασχολούμαι τον Οκτώβριο του 1988. Ξεκίνησα ως υπεύθυνος φωτογραφικού αρχείου και συντάκτης ύλης στο "Έθνος" και έφτασα αρχισυντάκτης του αθλητικού τμήματος.
Ασχολήθηκα με το επάγγελμα αυτό από αγάπη για τον αθλητισμό και για τα δημοσιογραφικά ωράρια. Τότες δεν είχα αμφιβολίες. Σήμερα δεκάδες...
Πλέον το επάγγελμα έχει γίνει πολύ δύσκολο λόγω της μεγάλης προσφοράς και της μικρής ζήτησης. Τα οικονομικά δεδομένα είναι πολύ άσχημα και χρειάζεται πολύ υπομονή και τύχη για να πετύχεις.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΙΟΥΝΕΛΟΓΛΟΥ

Με την δημοσιογραφία ξεκίνησα να ασχολούμαι λίγο μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής θητείας μου, γύρω στο 2000. Τότε ήμουν 22 ετών. Η αρχή είναι πάντα ζόρικη. Χωρίς λεφτά, εντελώς στο τζάμπα, μπόλικη λάντζα και άσχετα πράγματα.

Το αποφάσισα γιατί μου άρεσαν τα αθλητικά (και ακόμα μου αρέσουν) και το είχα σκεφτεί ως μία ευκαιρία να δω διάφορα πράγματα, να κάνω ταξίδια και να γνωρίσω πολλές αθλητικές εμπειρίες. Αμφιβολίες πάντα ύπάρχουν.

Αυτό το λειτούργημα (γιατί δυστυχώς ή ευτυχώς τέτοιο είναι) θέλει υπομονη. Στήριξη απο την οικογένεια, περισσότερο οικονομική και το βασικότερο γερά νεύρα.

Δυσκολίες: Παλιότερα ήταν η δυσκολία του ρεπορτάζ για ένα "προιόν" όπως η Σούπερ Λίγκα. Αν και η μεγαλύτερη δυσκολία είναι οι συνάδελφοι με τους οποίους θα συνεργαστείς. Απο τον νεώτερο, μέχρι τον διευθυντή σου. Οι δυσκολίες διαφέρουν. Για κάποιους είναι το άγχος να μην χάσεις το παραμικρό. Για άλλους το deadline. Προφανώς για εσένα μπορεί να είναι κάτι άλλο. Θα το ανακαλύψεις στην πορεία.

Με ρώτησες για τα χρήματα: Αυτά που βρήκα όταν ξεκίνησα, ήταν αστεία. Οταν μπήκα μισθολόγια (το 2004) βελτιώθηκαν πάρα πολύ. Ομως με την κρίση που έχει το λειτούργημά μας, τα πολλά χρήματα είναι απλησίαστα. Εκτός αν κάνεις πολλές δουλειές και πληρώνεσαι απο αυτές.

Το οικονομικό θα πρέπει να σε απασχολεί σε πολλές μορφές: 1. Πόσα θα παίρνεις; 2.Αν θα τα παίρνεις; και 3. Κάθε πότε θα τα παίρνεις...

Σου τα λέω αυτά, γιατί υπάρχουν Μέσα, τα οποία δεν πληρώνουν στην ώρα τους. Ή δεν πληρώνουν ποτέ, αλλά απαιτούν την εργασία σου. Γι' αυτό σου είπα οτι θέλει στήριξη και αντοχή.

ΑΘΗΝΑ ΜΑΡΙΑΚΑΚΗ

Γεια σου Στέφανε,

εγώ είμαι σ' αυτό το χώρο 6 χρόνια, ξεκίνησα να δουλεύω σε τηλεοπτικό περιοδικό. Έχω κάνει master στα media αλλά το πρώτο μου πτυχίο είναι Ιστορία-Αρχαιολογία, όταν ξεκίνησα πίστευα ότι θα μείνω για λίγο στο χώρο αλλά "ουδέν μονιμότερο του προσωρινού". Η αλήθεια είναι ότι με ενδιαφέρουν και άλλα πράγματα (εκτός δημοσιογραφίας ) τα οποία ελπίζω να κυνηγήσω στο άμεσο μέλλον. 
Δε θέλω να σε απογοητεύσω, αν αυτό σου αρέσει και το θές, αυτό να κάνεις. Έχει κάποια θετικά η δουλειά (π.χ. ευέλικτο ωράριο) αλλά το οικονομικό είναι πολύ χάλια. Εγώ ανήκω στη γενιά των 700 ευρώ και οι προοπτικές δεν είναι αυτή τη στιγμή καλές. Πολλοί σ΄αυτό το χώρο κάνουν πάνω από μια δουλειά (τώρα βέβαια αυτό δεν είναι ρεαλιστικό με την κρίση). Από τη στιγμή που σπουδάζεις αυτό και το αγαπάς, υποθέτω ότι έχεις ξεκάθαρο στόχο, σου εύχομαι καλή επιτυχία, ελπίζω ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν στο μέλλον.

ΛΟΥΚΑΣ ΜΑΣΤΡΟΔΗΜΟΣ

Καλησπέρα Στέφανε,

ξεκίνησα δοκιμαστικά τον Φεβρουάριο του 2005.

Ξεκινούσε τότε 16σέλιδο αθλητικό ένθετο στην εφημερίδα και γινόταν ένα άτυπο "κάστιγκ" μαθητεύομενων.

Δεν ήμουν ούτε 19 και το έβλεπα απλώς σαν μια καλή ευκαιρία για ένα χαρτζηλίκι μέχρι να πάρω το πτυχίο μου (κοινωνιολογία).

Τελικώς, όμως, έπρεπε να δοκιμαστώ αμισθί, γιατί αυτή ήταν και παραμένει η διαδικασία για τους μαθητευόμενους.

Μπορώ να πω ότι έκανα αρκετές "αγγαρείες", το πρόγραμμα ήταν αρκετά δύσκολο και στην αρχή-αρχή δεν είχα καν υπολογιστή. 

ΟΜΩΣ ασχολιόμουν "από μέσα" με κάτι που μου άρεσε και μου δόθηκαν ευκαιρίες, όπως δόθηκαν και σε άλλα παιδιά (18-25) ταυτόχρονα και αργότερα.

Σε πρώτη φάση αυτό που σκεφτόμουν ήταν ότι ΠΡΕΠΕΙ κάποια στιγμή να πληρωθώ και... μετά βλέπουμε.

Χρήματα πήρα τον 9ο μήνα. Πολύ λίγα, για εκείνη την εποχή, που -με αφορμή ένα πολύ δυνατό "θέμα"- αυξήθηκαν.

Παρέμεναν λίγα για τότε σε σχέση με τις συνεχώς αυξανόμενες ευθύνες μου και το... όποιο "κύρος" της εργασίας.

Ήμουν όμως απόλυτα ικανοποιημένος, ενώ ακολούθησαν κάποιες συνεργασίες με τηλεοπτικά περιοδικά -του τότε ομίλου- που με ανέβαζαν λίγο οικονομικά.

Γερές "απληρωσιές" πέρασα το 2011, ενώ έκλεισε και για 3 μήνες η εφημερίδα.

Για τη διαδικασία δουλειάς, τι να σου πω; Εξαρτάται από το οργανόγραμμα, τις απαιτήσεις που υπάρχουν, το δικό σου χαρακτήρα, το δίκτυο γνωριμιών - πηγών που αναπτύσσεις. 

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Αγαπητέ Στέφανε,

εν μέσω κρίσης και με δεδομένο ότι το επάγγελμα της δημοσιογραφίας έχει δεχτεί ισχυρό πλήγμα σίγουρα τα οικονομικά δεδομένα αυτής της δουλειάς είναι πολύ περιορισμένα. Από την άλλη θεωρώ ότι όταν αγαπάς κάτι πολύ και σου αρέσει, πάντα βρίσκεις τρόπο να το ασκείς.

Τώρα όσο αφορά στις συνθήκες μπορεί να πετύχεις πολύ καλές και την ίδια στιγμή να είναι πολύ κακές, αναλόγως το μέσο και το ρεπορτάζ που θα επιλέξεις. Αυτά όμως τα μαθαίνεις σιγά σιγά στο δρόμο.

Το μεγαλύτερο ατού της δημοσιογραφίας είναι η ευελίξια της και η δυνατότητα που σου δίνει να ασχοληθείς με πολλά και διαφορετικά πράγματα. Επίσης μέσω της δημοσιογραφίας μπορείς να φτάσεις σε άλλους τομείς όπως δημόσιες σχέσεις και επαγγέματα επικοινωνίας. Βέβαια όλα αυτά ήταν σε άνθηση την προηγούμενη δεκαετία, τώρα με την κρίση τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Εκτιμάται ότι ένας στους δύο δημοσιογράφους είναι άνεργος και σίγουρα για να βρει κάποιος δουλειά είναι πολύ δύσκολο.

Επίσης για κάποιον που ξεκινά τώρα τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα, καθώς θα πρέπει να θεωρεί δεδομένο ότι για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα θα δουλεύει χωρίς λεφτά κι όταν θα φτάσει η στιγμή να πάρει τον μισθό του, αυτός θα είναι πολύ χαμηλός.

ΜΑΡΩ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΥΔΗ

Καλησπέρα Στέφανε,

όπως κάθε δουλειά, έτσι κι αυτή έχει τα θετικά της και τα αρνητικά της. Η συμβουλή μου είναι να ξεκινήσεις μία πρακτική άσκηση ή να δουλέψεις part time ώστε να πάρεις μία γεύση. Εκεί θα δεις αν μπορείς να ανταπεξέλθεις κι αν σε ευχαριστεί όλο αυτό. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάλογα με το Μέσο που θα επιλέξεις. Συνέχισε με το μπλογκ σου, μιας και πιστεύω ότι το μέλλον είναι το ίντερνετ.

Καλή συνέχεια

ΑΝΝΑ ΡΕΜΠΕΛΟΥ

Όσον αφορά τις οικονομικές απολαβές, νομίζω πως καταλαβαίνεις οτι εν καιρώ ύφεσης δεν κινούνται διόλου τα υψηλά κασέ που τυχόν μπορεί να ακούς για ορισμένα μεγάλα ονόματα. Παντού έχουν γίνει περικοπές. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι εργάζονται σκληρά, σε ιδιαίτερες συνθήκες και, δυστυχώς, δεν αμείβονται καλά. Ανέκανεν συνέβαινε αυτό. Τώρα δε, η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Πολλοίεργάζονται με μπλοκ, με το κομμάτι. 

Η αλήθεια είναι οτι θα πρέπει να σου αρέσει αυτή η δουλειά για να συνεχίσεις και να προχωρήσεις. Και εφόσον το αποφασίσεις, προχώρα. Ο επαγγελματισμός είναι σημαντικός. 

Και στο ξεκίνημα όλοι έχουν αμφιβολίες. Κάθε αρχή και δύσκολη, αλλά αυτό ισχύει για όλα.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΑΝΤΩΝΑΚΗΣ

Η δημοσιογραφία την οποία υπηρετώ πολλά χρόνια (αυστηρά επαγγελματικά περίπου μία εικοσαετία) δεν είναι εκείνη που γνώρισα και φαντάζονται οι νέοι άνθρωποι που θα ήθελαν να ασχοληθούν επαγγελματικά μαζί της...

Συνεπώς η μπλογκόσφαιρα ίσως είναι πιο ενδιαφέρουσα και μπορεί να αποδειχθεί μελλοντικά και επικερδής.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ

Τα πράγματα είναι χειρότερα από ποτέ, τουλάχιστον για τις εφημερίδες που γνωρίζω τον κλάδο  απο το 1978. Σε αυτή τη δουλειά όλοι ξεκινούν από χαμηλά και είναι θέμα να έχεις άνθρωπους να σε διδάξουν και να σε βοηθήσουν, αλλά  φυσικά είναι και θέμα τύχης όπως και συγκυρίας. Η τελευταία σίγουρα δεν είναι η καλύτερη. Εγώ ήμουν τυχερός γιατί βρήκα ανθρώπους που με δίδαξαν. Οι μισθοί και όλα τα σχετικά δεν είναι ενθαρρυντικοί για εμάς τους «παλιούς». Πόσο μάλλον για τους νέους συναδέλφους. Βεβαίως σε αυτή τη δουλειά πολλοί έκαναν καριέρα με το θράσος ή την άγνοια κινδύνου. Για αυτό λέω οτι δεν μπορώ να συμβουλέψω. Οι τηλεοράσεις έχουν πλέον τη δύναμη,αλλά όχι και τα λεφτά γιατί και αυτούς τους διέλυσε η κρίση.  Καλή επιτυχία στα σχέδια σας.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ

-          Ασχολούμαι με τη δημοσιογραφία περίπου το 1990. Ξεκίνησα από έντυπα του λεγόμενου ειδικού τύπου (μοτοσικλέτα, μουσική, αυτοκίνητα).

-          Σπούδαζα φιλοσοφία και ψυχολογία και δεν είχα σκεφτεί ποτέ τη δημοσιογραφία. Όντας αναγκασμένος να εργάζομαι για το βιοπορισμό μου, στα έντυπα μπήκα ως courier, όχι ως δημοσιογράφος. Στην πορεία άρχισα να διαπιστώνω ότι μπορώ να κάνω κάτι καλύτερο από το να τριγυρίζω με το μηχανάκι κάνοντας εισπράξεις και εξωτερικές δουλειές. Αρχικά έκανα επιμέλεια και διόρθωση σε κείμενα άλλων, κατόπιν ξεκίνησα να γράφω, σιγά-σιγά, τα δικά μου άρθρα. Στο τέλος κάποιοι αποφάσισαν να με πληρώνουν μόνο για να γράφω.

-          Στην αρχή δεν είχα αμφιβολίες, ούτε όνειρα, ούτε φιλοδοξίες. Η δουλειά του δημοσιογράφου, ιδιαίτερα σε εξειδικευμένα αντικείμενα, μου φαινόταν απλώς καλύτερη από εκείνη του courier. Έπρεπε να παλέψω με ό,τι είχα και, εννοείται, να φροντίσω να ασκώ το όποιο επάγγελμά μου με τη μέγιστη ευσυνειδησία, αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε μέρα φροντίζω να γίνομαι καλύτερος, ποτέ δεν έχω εφησυχάσει. Κι αυτό δεν είναι θεωρία, ούτε ευχολόγιο, αλλά ο δικός μου τρόπος να πορεύομαι.

-          Το ότι είμαι μισθωτός στη Νο. 1 εφημερίδα της Ελλάδας είναι ένα προνόμιο για το οποίο δεν μπορώ παρά να νιώθω τυχερός και ευγνώμων. Η ευθύνη, όμως, που συνεπάγεται η εργασία σε ένα μέσον αυτού του βεληνεκούς, είναι τεράστια. Και, ναι, είμαι ικανοποιημένος από τις οικονομικές μου απολαβές. Αλλά, όπως ισχύει στη δημοσιογραφία ίσως πολύ περισσότερο από ό,τι σε άλλα επαγγέλματα, οι οικονομικές απολαβές είναι μόνο μία παράμετρος ενός πολύ σύνθετου ζητήματος. Όποιος σκοπεύει να γίνει δημοσιογράφος, δηλαδή να βιοπορίζεται ερευνώντας και γράφοντας γύρω από την επικαιρότητα, έχει να αντιμετωπίσει δεκάδες επιμέρους προκλήσεις, διλήμματα κ.λπ., να πάρει αποφάσεις, να διαλέξει τομείς ενδιαφέροντος, να εξειδικευτεί και να αξιοποιήσει τις δυνατότητες και τις κλίσεις του –γενικά, πολύ πριν τεθεί ζήτημα αμοιβής, υπάρχει πολύς δρόμος.

Εάν θέλεις την άποψή μου, η δημοσιογραφία σήμερα βρίσκεται σε μια μεταβατική φάση, κυρίως λόγω των ανατροπών που έχει επιφέρει η έλευση του διαδικτύου. Η σχέση μόνιμης απασχόλησης γίνεται όλο και πιο σπάνια στις επιχειρήσεις τύπου, οπότε, έστω και μακροπρόθεσμα, το ζήτημα της αμοιβόμενης εργασίας είναι προβληματικό, κυρίως για τους νέους δημοσιογράφους. Καλώς σε απασχολεί το οικονομικό, με το να γίνεις όμως δημοσιογράφος θα πρέπει να παραιτηθείς από την ιδέα ότι στη ζωή σου θα έχεις δύο πράγματα: Ελεύθερο χρόνο και αρκετά χρήματα.

Ελπίζω να σε βοηθώ κάπως.

Εύχομαι καλή τύχη.

ΜΑΡΙΑ ΜΕΙΜΑΡΗ

Καλησπέρα Στέφανε,

Χαίρομαι πολύ που γνωρίζω ένα παιδί με όνειρα για τη δημοσιογραφία, που 
δεν επηρεάζεται από το αρνητικό κλίμα που υπάρχει γύρω από τον χώρο μας 
και φαίνεται αποφασισμένο να κυνηγήσει το όνειρό του. Κι εγώ έτσι 
ξεκίνησα, ωστόσο στην πορεία "προσγειώθηκα" στην πραγματικότητα, η οποία 
είναι λίγο... διαφορετική από αυτή που ελπίζαμε ότι θα βρούμε έξω από τη 
σχολή, ως δημοσιογράφοι. Δεν θέλω να σε αποθαρρύνω αλλά και από την άλλη 
δεν θα ήθελα να πιστέψεις ότι το επάγγελμά μας είναι το καλύτερο ή έστω 
το πιο "διασκεδαστικό" που υπάρχει. Μπορείς να το διαπιστώσεις αν 
ανατρέξεις στην ιστοσελίδα της "Ελευθεροτυπίας" ή των Zoornalistas 
(διαλέγεις και παίρνεις), στο άρθρο για την ετήσια βαθμολογία για την 
Ποιότητα Εργασίας, την οποία δημοσίευσε η αμερικανική ιστοσελίδα 
Careercast. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης η 
δουλειά μας είναι η "χειρότερη από όλες τις δουλειές". Ακόμη και από του 
εργάτη σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις...

Είδα ότι γνωρίζεις για τα χρήματα. Δεν θα σου αποκαλύψω πόσα παίρνω, 
σίγουρα όμως το ποσό δεν είναι τετραψήφιο... Για να είμαι πιο ακριβής, 
αμείβομαι σχεδόν τα ίδια με μια πωλήτρια (όχι ότι σνομπάρω τη 
συγκεκριμένη δουλειά, εξάλλου όσο ήμουν φοιτήτρια πέρασα και από το 
συγκεκριμένο "πόστο"). Η πίεση, επίσης, για να βγει το θέμα είναι 
μεγάλη. Μια καθημερινή "μάχη" με τον χρόνο, τις ίδιες σου τις ικανότητες 
και τις διαθέσεις του εκάστοτε ατόμου που έχεις απέναντί σου, από το 
οποίο περιμένεις να σε κατευθύνει σωστά, να σου δώσει τις πληροφορίες 
που θες και, τελικά, να σε βγάλει "ασπροπρόσωπο". Για να μην πω για τις 
σχέσεις με κάποιους -λίγους ευτυχώς- συναδέλφους, οι οποίοι στην πράξη 
δεν αποδεικνύονται και τόσο συναδελφικοί ή  φροντίζουν να σου 
δυσκολεύουν την καθημερινότητα... Η΄ για την κυνικότητα με την οποία 
πολλές φορές αντιμετωπίζουμε -οι δημοσιογράφοι- κάποιες καταστάσεις και 
τις "περίεργες" ώρες εργασίας... Όμως, δεν είναι όλα μαύρα. Αντίθετα, η 
δουλειά του δημοσιογράφου σου προσφέρει πολλές συγκινήσεις, αρκεί βέβαια 
να την αγαπάς ( κι απ΄ό,τι κατάλαβα εσύ είσαι από τους "ονειροπόλους"). 
Τη συγκίνηση που νοιώθεις κάθε φορά που μαθαίνεις κάτι καινούριο ή πας 
κάπου για πρώτη φορά. Την ικανοποίηση που νοιώθεις όταν "βγαίνει" το 
θέμα. Τη χαρά της αποδοχής όταν ακούς το "μπράβο" από τον αρχισυντάκτη 
σου. Ακόμη και την υπερηφάνεια που νοιώθεις όταν πιστεύεις ότι ένα 
ρεπορτάζ που έκανες ίσως βελτιώσει την καθημερινότητα κάποιου ανθρώπου 
-αυτό βέβαια γίνεται πολύ σπάνια-. Για να μην μακρηγορώ, θα σε παρότρυνα 
να κάνεις πραγματικότητα το όνειρό σου, αρκεί να το θες πραγματικά και 
να είσαι έτοιμος για το τι θα συναντήσεις!

Επειδή με ρώτησες, σπούδασα στο Τμήμα Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου 
Πανεπιστημίου (από το οποίο συγκράτησα μόνο κάποιες πληροφορίες για τις 
θεωρίες του Ντεριντά, του Φρόιντ και κάποιων ακόμη διανοητών...). Την 
πρακτική μου εξάσκηση την έκανα στην πράξη όταν έπιασα για πρώτη φορά 
δουλειά και τώρα στην εφημερίδα, στην οποία αν και κάποιοι θεωρούν ότι 
δεν επιτελείται "δημοσιογραφική" δουλειά (με την έννοια ότι δεν είμαστε 
μια αμιγώς "σοβαρή", πολιτική εφημερίδα), στην πραγματικότητα γίνεται 
πολύ καλό ρεπορτάζ.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΑΖΙΩΤΗΣ

Καλησπέρα. Αν σου αρέσει αυτή η δουλειά και πιστεύεις ότι σε γεμίζει, πάλεψέ το. Αυτό είναι κανόνας. Τα λεφτά θα έρθουν αν είσαι εργατικός και καλός σε αυτό που κάνεις. Ότι δουλειά κι αν διαλέξεις, λεφτά θα βγάλεις μόνο αν είσαι καλός και αν αφιερώνεις πολλές ώρες. Όσο περισσότερο προσπαθείς, τόσα περισσότερα θα κερδίσεις άμεσα ή μελλοντικά αυτό είναι κανόνας πίστεψέ με.

Εγώ είμαι ικανοποιημένος γιατί κάνω αυτό που ήθελα από μικρός και επειδή η δουλειά μου με έχει βοηθήσει να γνωρίσω κόσμο που ποτέ δεν θα γνώριζα... Ξεκίνησα στα 17 μου και είμαι 34.

Όσο για τα χρήματα, οι εποχές είναι δύσκολες και υπάρχει μια μείωση στους μισθούς. Σε όποια δουλειά κι αν ήμουν όμως αυτό θα γινόταν. Και σε αυτές τις εποχές, δεν αλλάζει κάτι σχετικά με τον γενικότερο κανόνα που σου έγραψα στον πρόλογο. Και αυτό που λένε είναι σωστό: "Η επιτυχία μοιάζει σαν πύραυλο. Στην αρχή της εκτόξευσης χρειάζεται να ξοδέψεις το 90% των καυσίμων. Κατά την πτήση, του αρκεί μόνο το 10%...". Σε απλή μετάφραση, η αρχή είναι πάντα δύσκολη, μετά έρχονται πιο εύκολα πολλά πράγματα...

Καλή συνέχεια, αν σου αρέσει πάλεψέ το...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΟΥΔΑΛΑΚΗΣ

Ξεκινησα περιπου στην ηλικια σου και σκεφτηκα δεκαδες, να μην πω εκατονταδες φορες να τα παρατησω. 
Ειμαι ιδεολογος ανενταχτος αριστερος και αυτο με εφερε σε παμπολλες περιπτωσεις σε δυσκολη θεση. 
Επίσης ειμαι οικογενειαρχης και αυτο δεν κολαγε με το περιβαλλον, 
όπως ουτε οι πολυ σαφεις προσωπικες επιλογες με επιλογες του περιγυρου για  αυτο και ημουν στην απεξω..
Τα λεφτα σημερα, δεν ειναι καλα. Γενικως ηταν καλα αν καταφερνες να περασεις -για να το πω σχηματικά- από την μεση και πανω..
Θετικά θα εβρισκα μοναχα για ενα συγκεκεριμενο ειδος ανθρωπου, που δεν επιλεγει επαγγελμα, αλλα τροπο ζωης 
και που ειναι λιγο ψυχακιας και την βρισκει με την ελλειψη ωραριου και την διαρκη ανασφαλεια.
Σημερα στα 48, σου λεω οτι ειναι δουλεια κυριως για νεους και ανυσηχους ανθρωπους.
Μια συμβουλή....μμμ,,,πρεπει να εισαι παντα ενημερωμενος,,,και αυτό απαιτει  μεγαλη θυσια προσωπικου χρονου και ενεργειας...ακομα και αν η ενημερωση σου ειναι η ενημερωση ενος απλου αναγνωστη...

ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ

Στέφανε καλησπέρα.

Η αλήθεια είναι ότι προτιμώ όχι μόνο να μη δίνω συμβουλές αλλά και να 
μην προσπαθώ να επηρεάσω όποιον βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο και 
πρέπει να πάρει αποφάσεις με βάση πάντα τα "θέλω" του αλλά και το 
πραγματικό "τοπίο" που ανοίγεται μπροστά του.

Κάνω μια εξαίρεση (μερικώς) για να γράψω δυο, τρεις σκέψεις μου αφού 
βλέπω ότι επιμένεις.

Άρχισα την πορεία μου το 1990. Τότε δεν υπήρχε Πανεπιστημιακή σχολή 
Δημοσιογραφίας οπότε επέλεξα ένα από τα επαγγελματικά εργαστήρια της 
περιόδου κυρίως για να γνωριστώ με δημοσιογράφους και να κάνω πρακτική 
εξάσκηση. Κι αυτό έκανα επί 2,5 χρόνια μέχρι που κατάφερα να αρχίσω να 
πληρώνομαι κάπως για την εργασία μου.

Αμφιβολίες έχω και τώρα για το επάγγελμα και για τον τρόπο που 
εξασκείται στη χώρα μας. Όμως ήταν εφηβικό όνειρο κι έκανα τα πάντα για 
να το ακολουθήσω. Εργαζόμουν σε άσχετο επάγγελμα (κατασκευή ελατηρίων σε 
βιοτεχνία) για να χρηματοδοτώ αρχικά τις σπουδές μου και αργότερα τη 
δημοσιογραφική μου ενασχόληση η οποία δεν μου απέδιδε τίποτα 
οικονομικώς. Μου απέδιδε όμως σε εμπειρία κάτι που με βοήθησε μετέπειτα.

Είμαι σταθερός στη θεωρία που θέλει κάθε πληροφορία να διασταυρώνεται 
τουλάχιστον από δύο διαφορετικές πηγές. Όσα συμβαίνουν στα λεγόμενα 
“κοινωνικά δίκτυα” πιστεύω ότι ο δημοσιογράφος πρέπει να τα 
αντιμετωπίζει ως πληροφορίες. Από τη διασταύρωσή τους ή όχι εξαρτάται το 
αν έχεις "είδηση" ή όχι. Ο δημοσιογράφος πρέπει να ενημερώνεται συνεχώς, 
από όλα τα Μέσα Ενημέρωσης παραδοσιακά και σύγχρονα, να αξιολογεί τις 
πληροφορίες του, να τις διερευνά και να τις αξιοποιεί.

Ικανοποιημένος από τις απολαβές σου σε αυτό το επάγγελμα είναι δύσκολο 
να είσαι ειδικά αυτήν την εποχή. Συνήθως πρέπει να συνδυάζεις 
περισσότερες της μίας εργασίες για να έχεις απολαβές που να είναι κάπως 
ικανοποιητικές. Ούτως ή άλλως όπως ξέρεις αυτήν την περίοδο οι μισθοί 
είναι εξαιρετικά χαμηλοί. Όλα όμως εξαρτώνται και από τις απαιτήσεις 
καθενός και από όσα θέτει ως προτεραιότητες. Δημοσιογράφος πάντως δεν 
πρέπει να γίνεσαι με τη σκέψη να γίνεις όχι πλούσιος αλλά ούτε καν 
εύρωστος οικονομικά. Θέλει καλή σκέψη, θέληση, να αγαπάς το συγκεκριμένο 
επάγγελμα και να είσαι έτοιμος για τα δύσκολα...

Αυτά και καλή συνέχεια...